Vừa qua, Sở hữu trí tuệ và Sáng tạo đã tiếp nhận phản ánh của ông Nguyễn Cơ Hùng và vợ là bà Hồ Thị Xuân trú tại thôn Ngự Câu, xã An Thượng, huyện Hoài Đức, Hà Nội. Nội dung phản ánh về việc UBND huyện Hoài Đức, UBND xã An Thượng trây ỳ giải quyết khiếu nại hợp pháp của họ, có dấu hiệu đùn đẩy, thiếu trách nhiệm, “coi thường” vấn đề của nhân dân, có dấu hiệu vi phạm pháp luật về giải quyết khiếu nại.

Theo phản ánh của vợ chồng ông Hùng: đầu năm 2018, cuộc sống gia đình ông bà trở nên rối loạn, bất thường khi bà Nguyễn Thị Thanh (thường trú tại thôn Ngự Câu, xóm Trại, xã An Thượng, huyện Hoài Đức, Hà Nội) cho người đến phá căn nhà cũ trên mảnh đất nhà ông Hùng. Qua cãi cọ, xung đột, ông Hùng và bà Xuân mới tá hỏa phát hiện ra mảnh đất đó đã bị mẹ đẻ của ông Hùng là bà Đào Thị Kỷ bán cho bà Thanh. Nhận thấy dấu hiệu bất thường, ông Hùng và bà Xuân đã có đơn phản ánh khẩn cấp về những dấu hiệu vi phạm trong quá trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSD) và đề nghị tạm dừng các hoạt động xây dựng làm thay đổi hiện trạng đất, cũng như đơn đề nghị ngăn chặn các giao dịch đối với thửa đất này, gửi tới UBND huyện Hoài Đức, UBND xã An Thượng và Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội chi nhánh Hoài Đức.

Tại buổi hòa giải được UBND xã An Thượng tổ chức ngày 05/04/2018, ông Hùng và bà Xuân mới được đại diện UBND xã là ông Nguyễn Chi Lương và cán bộ địa chính xã cho biết là thửa đất của hộ gia đình ông Hùng đã được bà Kỷ "nhờ" cán bộ địa chính làm sổ đỏ hộ và đã chia thành 06 mảnh từ năm 2011. Đáng nói là, ông Hùng và bà Xuân không được biết về việc kê khai cấp GCNQSD đất cho dù ông bà đã được bố mẹ cho 1 góc đất (vốn là ruộng sâu, phải gánh đất lấp lấy mặt bằng như hiện nay) để làm nhà kiên cố từ năm 2000 và sinh sống ổn định từ đó tới nay. Điều vô lý hơn là theo cách làm sổ đỏ của chính quyền nơi đây, căn nhà trần hiên kiên cố của ông bà Hùng - Xuân bị "xẻ" thành 2 phần nằm trên 02 sổ đỏ mà ông bà không hề nay biết.

Càng nhận rõ những dấu hiệu bất thường, ngày 16/06/2018, ông Hùng bà Xuân có đơn khiếu nại tới UBND huyện Hoài Đức với nội dung khiếu nại "Về việc UBND huyện Hoài Đức cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho bà Đào Thị Kỷ, ông Nguyễn Cơ Khê, chị Nguyễn Thị Thuyên, anh Nguyễn Cơ Chuyên không đúng quy định pháp luật, làm thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của vợ chồng tôi là Nguyễn Cơ Hùng và Hồ Thị Xuân"; đơn khiếu nại gửi tới UBND xã An Thượng với nội dung: "Về việc UBND xã An Thượng và người có thẩm quyền của UBND xã An Thượng không thực hiện đúng quy định pháp luật trong việc chứng nhận quyền sử dụng đất, trình tự, thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với nhà, đất của hộ gia đình bà Đào Thị Kỷ, liên quan đến các con của bà Đào Thị Kỷ và nhà, đất của Nguyễn Cơ Hùng, Hồ Thị Xuân".

Ngày 27/06/2018, Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức ban hành Thông báo số 4719/UBND-VP để giao trách nhiệm xem xét, tham mưa giải quyết khiếu nại cho Phòng Tài nguyên Môi trường (TNMT) huyện Hoài Đức. Bên cạnh đó, ngày 28/8/2018, Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức cũng ban hành Thông báo số 4738/UBND-VP về việc xem xét đơn khiếu nại, có đề nghị: Đồng chí Giám đốc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện kiểm tra, rà soát, báo cáo UBND huyện".

Tưởng chừng đơn khiếu nại của ông Hùng bà Xuân được UBND huyện Hoài Đức và UBND xã An Thượng tiếp thu với thái độ lắng nghe, tôn trọng nhân dân, thượng tôn pháp luật, thì thực tế lại hoàn toàn khác. UBND xã An Thượng chọn cách ... "im lặng" với khiếu nại. "Mãi tới ngày 21/9/2018, sau khi tôi có đơn đề nghị giải quyết khiếu nại thì UBND xã An Thượng mới ban hành Văn bản số 48/UBND để thông báo với nội dung "khiếu nại của công dân không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND xã An Thượng và hướng dẫn công dân gửi đơn khiếu nại đến UBND huyện Hoài Đức để được giải quyết theo thẩm quyền", ông Hùng cho hay.

Ông Hùng còn nhấn mạnh: “Sau hơn 03 tháng nộp đơn khiếu nại, UBND xã An Thượng mới trả lời đơn là vi phạm pháp luật về khiếu nại. Mặt khác, UBND xã có ý đá quả bóng trách nhiệm cho UBND huyện Hoài Đức. Ông Hùng giải thích rõ: 02 đơn khiếu nại gửi tới 02 cơ quan là UBND huyện và UBND xã có nội dung không giống nhau, khiếu nại như vậy là đúng người, đúng việc, UBND xã không thể lẩn tránh được”.

Không đồng tình với cách giải quyết của UBND xã An Thượng, ông Hùng đã có đơn tới UBND xã An Thượng đề nghị tiếp tục giải quyết theo quy định pháp luật, đồng thời có đơn khiếu nại tới UBND huyện Hoài Đức về văn bản số 48/UBND ngày 21/09/2018 có ý né trách nhiệm của UBND xã An Thượng. Về vấn đề này, ngày 05/11/2018, UBND huyện Hoài Đức đã ban hành văn bản số 605/TB-BTCD để giao trưởng phòng TNMT huyện xem xét, tham mưu UBND huyện giải quyết. Nhưng đến nay UBND huyện vẫn chưa có phản hồi về khiếu nại này của ông Hùng bà Xuân.

Về phía UBND huyện Hoài Đức, việc giải quyết đơn thư cũng khiến cho ông Hùng bà Xuân cảm thấy bức xúc không kém cách cư xử của cấp xã. Sau khi ban hành 02 Thông báo số 4719 và 4738 ngày 27 và 28/6/2018 để giao trách nhiệm có cơ quan chuyên môn giải quyết, thì không có bất cứ phản hồi nào của UBND huyện.

Quá thời hạn theo quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại, ông Hùng bà Xuân tiếp tục có 02 đơn đề nghị giải quyết khiếu nại vào tháng 9 và tháng 10 năm 2018.

Đáp lại, UBND huyện Hoài Đức lại tiếp tục ra 02 thông báo tương ứng vào tháng 9 và tháng 11/2018 với nội dung: Tiếp tục giao trưởng phòng TNMT xem xét, tham mưu UBND huyện giải quyết sự việc. Ông Hùng bức xúc cho biết: “Nội dung văn bản trả lời vẫn vậy, trên thực tế dường như UBND huyện và Phòng TNMT không có hoạt động nào giải quyết đơn của tôi. Có điều khác là, các lần sau UBND huyện có gửi văn bản về cho tôi. Lần đầu, chúng tôi phải lên tận Ban Tiếp công dân mới được cấp văn bản chứ UBND huyện cũng chẳng thèm gửi về cho tôi. Tôi cứ mong cấp huyện sẽ làm tốt hơn cấp xã, nhưng không phải thế. Cấp xã đã không cấp hồ sơ kê khai cấp GCNQSD đất cho chúng tôi với lý do…. tủ đó đã không may bị cháy nên hồ sơ bị hỏng”.

Trả lời phóng viên ngày 15/11/2018, ông Nguyễn Xuân Lý – Trưởng phòng TNMT huyện Hoài Đức cho biết: "Chúng tôi được lãnh đạo UBND huyện giao xác minh và tham mưu giải quyết vụ việc. Hiện chúng tôi chưa tìm thấy hồ sơ kê khai cấp GCNQSD đất nên chưa thể giải quyết vấn. Nếu ông Hùng và bà Xuân đã ở trên mảnh đất đó từ lâu và có nhà thì việc kê khai cấp GCN, nhất là việc tách nhà và đất, ông Hùng và bà Xuân phải được biết. Nếu quy trình này sai thì các quyết định cấp GCNQSD đất cần được thu hồi”.

Lý giải về việc vì sao sau 5 tháng UBND huyện chưa giả quyết khiếu nại của công dân, sau một hồi vòng vo, vị thủ trưởng cơ quan chuyên môn từng làm Chánh Thanh tra huyện Hoài Đức khẳng định: “Đây là khiếu nại hành chính. Trách nhiệm chậm trễ giải quyết thuộc về Phòng TNMT. Chúng tôi đã làm giấy và sang tuần sẽ mời các bên lên làm việc, xác minh, xử lý theo quy định pháp luật”. Xác nhận từ ông Hùng và bà Xuân cho biết, tính tới ngày 15/01/2019, ông bà chưa nhận được bất cứ phản hồi nào từ chính quyền huyện Hoài Đức và xã An Thượng về các khiếu nại của mình. Điều này chứng tỏ ông Nguyễn Xuân Lý đã nói mà không làm như khẳng định và việc ông Hùng bà Xuân bức xúc là có căn cứ.

Cần phải nói thêm rằng, việc giải quyết khiếu nại trong trường hợp này là trách nhiệm pháp lý trước tiên của Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức. Chủ tịch UBND huyện có trách nhiệm đôn đốc cơ quan chuyên môn đảm bảo trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật.

Ở khía cạnh khác, nếu ông Hùng và bà Xuân nhận thấy dấu hiệu vi phạm pháp luật về việc giải quyết khiếu nại, có thể kiện ra tòa bằng vụ kiện hành chính, hoặc tố cáo hành chính tới cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Một số quy định của Luật Khiếu nại 2011:

Điều 4. Nguyên tắc khiếu nại và giải quyết khiếu nại

Việc khiếu nại và giải quyết khiếu nại phải được thực hiện theo quy định của pháp luật; bảo đảm khách quan, công khai, dân chủ và kịp thời.

Điều 5. Trách nhiệm giải quyết khiếu nại và phối hợp giải quyết khiếu nại

1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết kịp thời, đúng pháp luật các khiếu nại, xử lý nghiêm minh người vi phạm; áp dụng biện pháp cần thiết nhằm ngăn chặn thiệt hại có thể xảy ra; bảo đảm cho quyết định giải quyết khiếu nại được thi hành nghiêm chỉnh và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình.

2. Cơ quan, tổ chức hữu quan có trách nhiệm phối hợp với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết khiếu nại; cung cấp thông tin, tài liệu có liên quan đến việc khiếu nại theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức, cá nhân đó.

3. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm kiểm tra, xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật của mình; nếu trái pháp luật phải kịp thời sửa chữa, khắc phục, tránh phát sinh khiếu nại.

Nhà nước khuyến khích việc hòa giải tranh chấp giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân trước khi cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đó.

Điều 6. Các hành vi bị nghiêm cấm

1. Cản trở, gây phiền hà cho người thực hiện quyền khiếu nại; đe doạ, trả thù, trù dập người khiếu nại.

2. Thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết khiếu nại; không giải quyết khiếu nại; làm sai lệch các thông tin, tài liệu, hồ sơ vụ việc khiếu nại; cố ý giải quyết khiếu nại trái pháp luật.

…

8. Vi phạm quy chế tiếp công dân;

9. Vi phạm các quy định khác của pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại.

Điều 67. Xử lý hành vi vi phạm pháp luật của người giải quyết khiếu nại

Người giải quyết khiếu nại có một trong các hành vi quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 6 của Luật này hoặc vi phạm các quy định khác của pháp luật trong việc giải quyết khiếu nại thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường hoặc bồi hoàn theo quy định của pháp luật.

Điều 68. Xử lý hành vi vi phạm pháp luật về khiếu nại đối với người khiếu nại và những người khác có liên quan

Người nào có một trong các hành vi quy định tại các khoản 5, 6, 7 và 8 Điều 6 của Luật này hoặc vi phạm các quy định khác của pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Chúng tôi sẽ tiếp tục tìm hiểu và thông tin sự việc.

(Còn tiếp: Hé lộ những sai phạm trong cấp GCNQSD đất ở Hoài Đức, Hà Nội)

• Phường Mễ Trì, Nam Từ Liêm: Dân cầu cứu: “Chúng tôi chỉ mong được giải quyết thấu tình đạt lý”

• Tin mới nhất vụ Hyundai Ngọc An bị khách hàng căng băng rôn phản đối do từ chối bảo hành

• Căng thẳng tại chung cư 25 Tân Mai: UBND thành phố Hà Nội ráo riết vào cuộc

Nhóm PVPL