Bước tiến y học: Dùng tinh trùng bò để trị ung thư cổ tử cung

Mới đây nhất, trên tạp chí ACS Nano, nhóm tác giả đến từ Đức cho biết họ vừa thiết kế thành công một công cụ đưa thuốc trị ung thư vào đường sinh dục của nữ giới. Đó là những con tinh trùng bò được kết hợp với một cấu trúc nhựa rồi phủ một lớp áo giáp sắt bằng công nghệ in 3D.

Thực ra, phần giáp sắt này có công dụng chủ yếu là giúp các nhà khoa học có thể kiểm soát được đường đi của các "hiệp sĩ" bằng từ trường, giúp chúng có thể tìm và diệt chính xác tế bào ung thư. Nhiều người ví công cụ này như một bán robot dạng tinh trùng nhưng thực tế chúng là những con tinh trùng sống và thực hiện nhiệm vụ chủ yếu bằng khả năng bơi tự nhiên của mình.

Trong nghiên cứu này, tinh trùng bò sẽ mang thuốc trị ung thư cổ tử cung doxorubicin hydrochloride ở phần đầu, bởi cấu trúc đầu của tinh trùng giúp thuốc được bảo vệ tốt khỏi môi trường xung quanh. Tinh trùng bò cũng hoàn toàn miễn nhiễm trước loại thuốc này nên nó vẫn khỏe mạnh và bơi đến đích.

Công trình đã bắt đầu được thực hiện từ vài năm trước và có những cải tiến đáng kể để phát huy tốt hơn khả năng tự nhiên của tinh trùng bò, thay vì cố biến nó thành một con robot. Nhóm nghiên cứu cho biết họ sắp thực hiện các thử nghiệm đầu tiên trên động vật và hy vọng tiếp sau đó sẽ sớm thử nghiệm trên người.

Cơ hội mới cho người bị ung thư: Xạ trị 10 phút, sống thêm 3 năm

Tại hội thảo khoa học “Ứng dụng xạ trị proton & hạt nặng trong điều trị ung thư” do Bộ Y tế, Bệnh viện K và Viện Ung thư Quốc gia tổ chức tại Hà Nội ngày 18/12 với sự tham gia của nhiều chuyên gia hàng đầu thế giới đến từ Nhật Bản và Mỹ, các ưu điểm của phương pháp xạ trị mới đã được đưa ra.

Cụ thể, theo lời Giám đốc Bệnh viện K, PGS TS Trần Văn Thuấn, trong điều trị ung thư có nhiều phương pháp như phẫu thuật, nội khoa (hóa chất, nội tiết, sinh học) và xạ trị. Trong xạ trị có nhiều biện pháp, trong đó dùng phương pháp dùng hạt proton và hạt nặng đã được chứng minh hiệu quả tại một số nước ứng dụng như Nhật Bản, Hàn Quốc.

Phương pháp này mang nhiều ưu điểm như cho phép xạ trị những khối u kháng với xạ trị khác như xạ trị Cobalt, xạ trị gia tốc, áp dụng rất hiệu quả cho điều trị ung thư đầu cổ, tiền liệt tuyến, nhi khoa với rất ít tác dụng phụ.…

Đặc biệt, các bác sĩ đã nhận thấy tỷ lệ bệnh nhân điều trị bằng ion nặng có kích thước khối u giảm hoặc không tăng lên sau 3 năm rất khả quan, cụ thể là trên 90% với ung thư phổi không tế bào nhỏ; 80-90% ung thư gan; gần 100% ung thư tiền liệt tuyến. Tỷ lệ sống thêm sau 3 năm của ung thư phổi giai đoạn I và II là 86%; ung thư gan là 72%; sống thêm sau 2 năm của ung thư tụy là 36%; sống thêm trung bình sau 5 năm của ung thư tiền liệt tuyến là 99%; ung thư trực tràng là 53%; ung thư đầu cổ 74%. Về thời gian, nếu trước đây, một khối u ở phổi xạ trị gia tốc thông thường phải mất 4-5 tuần thì với phương pháp mới, chỉ một lần (khoảng 10 phút) là tan. Vì thời gian nhanh hơn, nên phương pháp này vừa tăng tỷ lệ chữa khỏi ung thư cho bệnh nhân, vừa giảm tải được lượng bệnh nhân xạ trị. 

Nghiên cứu mới: Tìm ra hợp chất ngăn sự lây lan của tế bào ung thư

Được biết, người đã có công lớn trong việc tìm ra hợp chất siêu kết dính này chính là Caitlin Miron, nghiên cứu sinh thuộc khoa hóa học của Đại học Queen. Cô đã xác định được một hợp chất kết dính ADN giúp khóa được các tế bào ung thư và ngăn chặn chúng lan truyền sang các tế bào lành khác.

Qua quá trình nghiên cứu các hợp chất tại phòng thí nghiệm, Miron nhận thấy một hợp chất có khả năng kết dính các cấu trúc ADN 4 sợi, được gọi là G-quadruplex. Những ADN này có liên quan đến sự phát triển của bệnh ung thư và các căn bệnh nguy hiểm khác như HIV.

Vì vậy chất siêu kết dính có thể khóa các điểm nút và ngăn các nucleo (được ví như các hạt trong sợi dây chuyền) di chuyển đến vùng ADN bị lỗi, nhờ đó ngăn được nguy cơ phát triển thành các tế bào ung thư.

Công nghệ mới: Thử máu bằng sóng âm giúp chẩn đoán sớm ung thư

Được biết nghiên cứu mới này của các nhà khoa học dựa trên những nghiên cứu đã được thực hiện vào năm 2014 khi lần đầu tiên họ tách được tế bào bằng cách cho tế bào tiếp xúc với sóng âm khi chúng di chuyển qua một rãnh nhỏ.

Dựa trên nền tảng nghiên cứu trên, các nhà khoa học đã cho ra đời một bộ dụng cụ kiểm tra di động bằng sóng âm thanh nhỏ gọn, đơn giản, chính xác và đặc biệt là nó nhanh chóng hơn nhiều so với những thiết bị đang được sử dụng hiện nay.

Thiết bị này gồm một kênh dẫn vi lưu tiếp xúc với 2 bộ cảm biến âm thanh được đặt nghiêng. Khi sóng âm do các bộ cảm biến này phát ra gặp nhau, chúng hình thành các sóng đứng tạo nên một chuỗi các điểm nút áp lực.

Cùng với đó, các nhà khoa học cũng đã chế tạo ra một thiết bị với 2 bộ phận nối tiếp nhau với mục đích là tách exosome. Bước đầu tiên, các nhà khoa học sẽ sử dụng sóng âm để loại bỏ tiểu cầu và tế bào khỏi mẫu máu. Tiếp theo, các sóng âm tần số cao hơn sẽ có nhiệm vụ tách exosome từ các ngoại bào lớn hơn trong mẫu máu. Bằng cách này, các nhà khoa học có thể phân tích sinh học exosome và nghiên cứu được những thứ ẩn chứa bên trong đó.

Đây được xem là bước tiến lớn trong việc điều trị ung thư bởi từ trước đến nay exosome vốn được xem là dấu hiệu của bệnh ung thư hay vô số các vấn đề về sức khỏe khác như bệnh về thận, bệnh thoái hóa thần kinh.

Điều khiến các nhà khoa học kỳ vọng nhất ở phương pháp mới này đó là nó mang ít tính xâm lấn hơn sinh thiết mô, giải quyết được những khó khăn trong quá trình tách exosome: thời gian xử lý dài, sự không nhất quán, năng suất thấp, nhiễm bẩn, và tính không toàn vẹn của exosome.

Điều trị ung thư não bằng virus Zika

Mới đây, các nhà khoa học đã công bố một bước tiến y học mới trong việc điều trị ung thư não, đó là sử dụng virus Zika để tiêu diệt các tế bào gốc thúc đẩy u nguyên bào thần kinh.

Cụ thể, Zika được cho là có thể tiêu diệt các tế bào gốc thúc đẩy u nguyên bào thần kinh đệm ác tính glioblastoma phát triển. Ý tưởng này xuất phát từ việc các nhà khoa học nhận thấy virus Zika nguy hại với thai phụ do gây khuyết tật lớn ở trẻ sơ sinh khi tấn công vào tế bào gốc của não trong quá trình đang phát triển. Tuy nhiên, đối với người trường thành, khi não đã hoàn thiện, virus này chỉ gây ra một số triệu chứng nhẹ như virus cảm cúm thông thường.

Để thử nghiệm giả thuyết nêu trên, các nhà nghiên cứu đã tạo ra một phiên bản virus Zika đã làm yếu đi, không có khả năng lấn át hệ miễn dịch của người khỏe mạnh. Sau đó, virus này được đưa vào tế gốc Glioblastoma được lấy từ người bệnh.

Kết quả cho thấy, khi đưa virus Zika vào khối u, các virus đã tiêu diệt các tế bào ung thư và loại trừ những tế bào còn lại. Thí nghiệm tương tự được thực hiện trên chuột, giúp nhóm có khối u thần kinh nhỏ dần và sống lâu hơn nhờ tiêm virus Zika.

Hạt nano có thể tiêu diệt khối ung thư

Được biết đây là thành tựu mới của các nhà khoa học từ Đại học Công nghệ Quốc gia Nga và Viện Vật lý hạt nhân Ấn Độ. Họ đã tổng hợp được loại hạt ổn định làm từ vàng, bền vững và đạt hiệu quả khi chiếu quang phổ tán xạ Raman, cho phép chẩn đoán bệnh ung thư ngay từ giai đoạn sớm.

Khi hạt nano tìm đến khu vực bị nhiễm bệnh sẽ hấp thụ ánh sáng và tập hợp lại giống như thấu kính, hướng các tế bào đến cạnh sắc của ngôi sao. Sau đó, ánh sáng này chuyển đổi thành nhiệt lượng cao (4.500-5.0000C), tập trung ở mũi nhọn của cánh sao. Bằng cách như vậy, dòng chảy nhiệt phá vỡ màng của tế bào ung thư và triệt tiêu mà không gây ra ảnh hưởng phụ tiêu cực với các tế bào lành.

Sáng chế mới tại Mỹ - Thuốc nhuộm ngăn chặn ung thư da

Các nhà khoa học Mỹ đã sáng chế ra một loại thuốc giúp tăng sắc tố da, ngăn chặn ung thư cho những người muốn có làn da rám nắng.

Khi loại thuốc nhuộm này được bôi lên da, nó sẽ kích thích quá trình tạo ra melanin trong cơ thể mà không cần tới tia cực tím, giúp ngăn chặn khả năng ung thư. Hiện loại thuốc nhuộm này đang được thử nghiệm lâm sàng trước khi được bán rộng rãi trên thị trường.

• Điều không tưởng: Sẽ có con lai giữa con người - robot?
• Trái Đất đẹp như thế nào khi nhìn từ không gian?
• Top 10 sự kiện khoa học công nghệ tiêu biểu nhất Việt Nam 2017

Phi Vân