Theo đó, 6 dự án BT, BOT bao gồm: Xây dựng cầu Phú Mỹ; xây dựng đường nối từ đường Nguyễn Duy Trinh vào khu công nghiệp Phú Hữu; đường kết nối cầu Phú Mỹ; xa lộ Hà Nội; cải tạo, nâng cấp quốc lộ 1A đoạn An Sương- An Lạc;  cầu Bình Triệu 2.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ chỉ ra một số sai phạm của 6 dự án BT, BOT trên như:

UBND TP.HCM đã không xây dựng danh mục dự án, không thực hiện việc công bố danh mục, hoặc thực hiện công bố chậm. Việc lựa chọn nhà đầu tư các dự án chủ yếu thực hiện theo hình thức chỉ định thầu không đúng quy định pháp luật. Bên cạnh đó, một số dự án đã không triển khai thực hiện đúng quy định về lựa chọn nhà thầu, không lập kế hoạch đấu thầu…

Cụ thể, Dự án BOT nâng cấp cải tạo quốc lộ 1A đoạn An Sương - An Lạc, trong quá trình thực hiện dự án, Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển hạ tầng IDICO đã đề xuất bổ sung xây dựng 2 nút giao thông và lắp đặt dải phân cách làn xe cơ giới và thô sơ với tổng mức đầu tư hơn 704 tỷ đồng. UBND TP.HCM đã không bổ sung dự án vào danh mục và kêu gọi các nhà đầu tư tham gia theo quy định mà chỉ định luôn IDICO làm nhà đầu tư.

Dự án BOT cầu Phú Mỹ, UBND TP.HCM đã chọn Công ty Cổ phần đầu tư xây Phú Mỹ làm nhà đầu tư dù hồ sơ chuẩn bị đầu tư của doanh nghiệp này thiếu phương án huy động vốn, chưa đủ giấy tờ cam kết của ngân hàng hoặc nhà cấp vốn, tức được lựa chọn khi chưa rõ năng lực nhà đầu tư.

Trong quá trình thực hiện dự án xây dựng đường kết nối vào cầu Phú Mỹ theo hình thức BT với tổng mức đầu tư hơn 1.440 tỷ đồng, UBND TP.HCM không thực hiện việc xây dựng công bố danh mục kêu gọi đầu tư và đấu thầu rộng rãi mà giao luôn cho doanh nghiệp này thực hiện dự án.

Ngoài ra, do thiếu trách nhiệm, nhiều hợp đồng BOT, BT chưa đủ trình tự, thủ tục, điều khoản mâu thuẫn, sai quy định, tổng vốn đầu tư tăng sai dẫn đến thời gian khai thác thu phí hoàn vốn không đúng quy định; thiếu phương án huy động vốn, chưa đủ cam kết của ngân hàng hoặc nhà cấp vốn....

Thanh tra Chính phủ cho rằng do các dự án BT, BOT nêu trên chậm tiến độ dẫn đến giảm doanh thu, tăng chi phí, lãng phí vốn đầu tư. Từ đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành và TP.HCM xử lý khoản tiền sai phạm theo kết quả thanh tra là 2.172 tỷ đồng. Trong đó, phê duyệt không đúng khoản tiền 1.400 tỷ đồng, phê duyệt tăng sai 67 tỷ đồng; giảm tổng vốn đầu tư, điều chỉnh hợp đồng các dự án với giá trị 90 tỷ đồng, loại khỏi phương án tài chính đối với cầu Bình Triệu 2 gần 50 tỷ đồng;  giảm giá trị quyết toán dự án 497 tỷ đồng; thu về ngân sách thành phố từ các nhà đầu tư với giá trị hơn 41 tỷ đồng do thực hiện không đúng quy định.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ UBND TP.HCM và các đơn vị chuyên môn đã có nhiều sai sót trong công tác thẩm định, phê duyệt dự án khả thi, nội dung dự án thiếu sự cần thiết phải đầu tư, phương án so sánh

Những vi phạm này thuộc trách nhiệm của UBND TP.HCM, Sở GTVT, Sở KHĐT và một số cơ quan liên quan. Riêng việc thẩm định, phê duyệt dự án cải tạo nâng cấp QL 1 đoạn An Sương - An Lạc thuộc trách nhiệm của Bộ GTVT và các cơ quan chuyên môn thuộc bộ này.

Theo đó, UBND TP.HCM, Bộ GTVT kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân đã vi phạm các quy định pháp luật, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm đã giao.

• Thanh tra chính phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm tại các dự án BOT
• Buôn lậu thuốc lá tiếp tục gia tăng: Nguyên nhân do đâu?
• Bánh trung thu 'xách tay' Hong Kong giá rẻ hút khách

Mai Quý (t/h)