SO HUU TRI TUE
Chủ nhật, 24/03/2024
  • Click để copy

Hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ và những điều các phụ huynh cần biết

16:00, 04/12/2017
(SHTT) - Hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ đang rất đáng báo động vì vậy các phụ huynh cần nắm được những kiến thức cần thiết để bảo vệ con mình. Nhiều phụ huynh đã chọn cách tự tiêm hormon ức chế dậy thì sớm cho trẻ nhưng đây là một việc làm liều lĩnh.

Những dấu hiệu của hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ

Do sự phát triển của kinh tế xã hội và sự tiếp cận sớm với các thông tin về sức khỏe, tình dục... trên thực tế, ngày càng có nhiều trẻ em xuất hiện tình trạng dậy thì sớm. Dậy thì sớm được hiểu là khi các biểu hiện dậy thì xuất hiện ở trẻ trai trước 10 tuổi và ở trẻ gái trước 8 tuổi.

hien tuong day thi som o tre

 

Biểu hiện ở trẻ trai là tinh hoàn phát triển về kích thước, mọc lông mu, lông nách, bộ phận sinh dục ngoài tăng kích thước; ở trẻ gái là mọc lông mu sớm, ngực phát triển, bộ phận sinh dục ngoài phát triển và xuất hiện kinh nguyệt sớm. Nhưng khi thấy những biểu hiện trên thì trên thực tế, trẻ đã dậy thì sớm trước đó nhiều tháng, thậm chí cả năm. Ngoài những dấu hiệu trên, trẻ còn có những biểu hiện khác như rối loạn tâm tính, đau đầu...

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ

Thừa cân béo phì

Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ đó là việc thừa cân, béo phì. Lượng mỡ quá nhiều trong cơ thể của trẻ nhỏ sẽ làm thay đổi hàm lượng estrogen, insulin và leptin – loại hormone điều chỉnh chức năng sinh sản của con người. 

Chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý

Chế độ dinh dưỡng quá thừa chất sẽ khiến trẻ bị béo phì và làm tăng yếu tố tăng trưởng giống insulin, dẫn tới thực trạng dậy thì sớm. Một số ông bố, bà mẹ cho con sử dụng các loại thực phẩm như sữa ong chúa, tổ yến, nhâm sâm từ quá sớm (trước 5 tuổi) sẽ khiến cho quá trình tăng trưởng hormone, nội tiết tố diễn ra nhanh hơn.

Bên cạnh đó, việc cho trẻ uống quá nhiều nước ngọt có ga cũng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ dậy thì trước tuổi. Bởi vì trong nước ngọt chứa nhiều đường, có chỉ số glycemic cao, làm tăng nồng độ insulin trong cơ thể và hormone tình dục. Đây là kết luận đã được rút ra trong một nghiên cứu của Đại học Harvard ở Mỹ.

Các hóa chất môi trường

BPA - một hóa chất được tìm thấy trong hộp nhựa, màng bọc thực phẩm, chất hàn răng, chai đựng nước và đồ chứa thực phẩm khác - có thể ngấm vào thực phẩm và gây tàn phá bên trong cơ thể. Trên thực tế, có nhiều nghiên cứu cho thấy phơi nhiễm với BPA là một trong những nguyên nhân chính gây dậy thì ở bé gái. Phthalates - một dạng khác của hóa chất tiềm ẩn có trong mỹ phẩm, keo xịt tóc và chất khử mùi - cũng có thể dẫn tới phát triển ngực sớm ở bé gái.

Phim ảnh, mạng xã hội

Xã hội và truyền thông cũng chịu trách nhiệm về khởi phát dậy thì sớm ở trẻ em. Quá nhiều bạo lực, tiếp xúc sớm với những nội dung dành cho người lớn, tất cả đều có ảnh hưởng tới não, đặc biệt là tuyến yên. Tuyến này khi bị kích thích sẽ bài tiết ra gonadotropin, kích thích các tinh hoàn hoặc buồng trứng sản sinh hormon giới tính testosteron và estrogen, từ đó gây dậy thì sớm.

Tác hại của hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ

Những tác hại của dậy thì sớm là ban đầu chiều cao của các bé dường như cao hơn nhiều so với các bạn cùng độ tuổi nhưng vì các bé dậy thì sớm hơn kích thích xương phát triển làm cho các đầu xương đóng sớm, khi trưởng thành chiều cao đạt được sẽ thấp hơn 3 - 5 phân so với dự kiến ban đầu, đồng thời cũng tạo ảnh hưởng xấu đến tâm lý của trẻ.

Có nên tiêm hormon kìm hãm dậy thì sớm ở trẻ không?

Theo nhận định của TS Bùi Phương Thảo – Phó trưởng khoa Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền (Bệnh viện Nhi Trung ương), các ông bố bà mẹ lo lắng về việc con dậy thì sớm là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, lo lắng đến mức tự ý mua thuốc về tiêm để ức chế sự phát triển là “liều lĩnh”. Bởi, việc tiêm hormon này phải được sự chỉ định cũng như theo dõi chặt chẽ của các bác sĩ chuyên khoa.

TS Thảo cho hay, có một số trường hợp, dù các bác sĩ nội tiết đã hướng dẫn và tư vấn không cần thiết phải tiêm hormon ức chế dậy thì, nhưng gia đình vẫn tự ý ra ngoài tiêm thuốc ức chế dậy thì với hy vọng sau này chiều cao của con sẽ tăng lên. Việc dùng hormon ức chế dậy thì không đúng chỉ định sẽ làm cho trẻ không có được qua trình dậy thì bình thường, ảnh hưởng đến sự phát triển tâm sinh lý của đứa trẻ.

hien tuong day thi som o tre a

 (Ảnh: Cgvdt.vn)

Theo TS Thảo, đối với những trẻ có dậy thì sớm trung ương (nữ dưới 6 tuổi và nam trước 9 tuổi)  thì nên tiêm hormon để ức chế dậy thì. Còn những trường hợp nữ dậy thì sớm từ 6 đến 8 tuổi, hoặc trên 8 tuổi thì tùy vào từng trường hợp cụ thể bác sĩ sẽ giải thích cho gia đình và bệnh nhân.

“Những trường hợp nữ dưới 6 tuổi đã dậy thì, khi tiêm hormon làm kìm hãm dậy thì sớm sẽ có hai cái lợi. Về ngắn hạn, sẽ giúp ức chế phát triển các đặc tính sinh dục phụ như: kìm hãm sự phát triển của tuyến vú, lông mu, khả năng có kinh nguyệt… từ đó giúp trẻ tập trung vào việc học, hòa đồng cùng bạn bè, tránh bị xâm hại tình dục.

Còn về dài hạn, sẽ giúp trẻ phát triển chiều cao sau này. Bởi, nếu không tiêm hormon thì xương bị ảnh hưởng, trực tiếp ở đây là tuổi xương phát triển trước tuổi thực”, TS Thảo phân tích.

Hạn chế nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ

Theo TS.BS Nguyễn Khánh Hòa, hiện đang làm việc tại Trường Đại học Alberta của Canada, quý phụ huynh cần lưu ý những điều dưới đây để giảm nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ.

- Cho trẻ ăn với chế độ dinh dưỡng hợp lí, không ép trẻ ăn quá nhiều, nên để trẻ ăn những món ăn yêu thích.

- Cân bằng thực phẩm bằng cách tăng cường rau quả, ăn đủ thịt, cá, tôm. Hạn chế cho trẻ ăn đồ ăn nhanh và uống nước ngọt có gas.

- Khuyến khích trẻ vận động bằng các bộ môn bơi lội, đạp xe để tiêu hao năng lượng, giảm nguy cơ béo phì.

- Để trẻ ngủ đủ giấc, giảm ăn vặt, bánh kẹo nhiều đường.

PV(t/h)

Tin khác

Khoa học Công nghệ 1 ngày trước
(SHTT) - Bộ Khoa học và Công nghệ mới đây đã ban hành Quyết định 405/QĐ-BKHCN công bố thủ tục hành chính mới ban hành thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Khoa học và Công nghệ.
Khoa học Công nghệ 1 ngày trước
(SHTT) - Cuộc thi Sáng tạo Robot châu Á - Thái Bình Dương (ABU Robocon) năm nay sẽ được tổ chức tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh từ ngày 23/8 đến 27/8/2024. Chủ đề thi của ABU Robocon 2024 mang tên "Ngày mùa", lấy ý tưởng từ việc canh tác lúa trên các thửa ruộng bậc thang.
Khoa học Công nghệ 2 ngày trước
(SHTT) - Ngày 21/3, Microsoft đã tiết lộ Surface Pro 10 và Surface Laptop 6 có phím Copilot AI được thiết kế riêng trên bàn phím giúp truy cập nhanh vào chatbot.
Đời sống sáng tạo 4 ngày trước
Nghiên cứu của Phạm Minh Đức đã khiến các nhà toán học cùng lĩnh phải chú ý. Đó là một bài nghiên cứu "đẳng cấp Oxbridge".
Khoa học Công nghệ 4 ngày trước
(SHTT) - Dự báo những năm tới, Việt Nam sẽ có sự bùng nổ về Data Center với quy mô đến năm 2030 đạt 1.266 triệu USD, tốc độ tăng trưởng kép bình quân 10,8%...