Đánh thuế nhà thứ 2 bao giờ được thực hiện?

Đánh thuế chủ sở hữu từ 2 bất động sản (BĐS) trở lên hay còn gọi là đánh thuế ngôi nhà thứ 2 là đề xuất của Bộ Tài Chính từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, không được quốc hội thông qua.

Thời gian gần đây, dư luận lại tiếp tục xôn xao trước thông tin đánh thuế nhà thứ 2 khi Bộ Tài Chính tái khẳng định, “Việc đánh thuế tài sản phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn tới, góp phần tăng cường quản lý Nhà nước đối với tài sản”.

Cùng với đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải cho biết, Bộ đã giao Vụ Chính sách Thuế nghiên cứu dự thảo đánh thuế nhà ở, nhất là những chủ thể có 2-3 nhà trở lên.

Cũng theo ông Huỳnh Quang Hải, trong năm 2017 chưa thể áp dụng sắc thuế này, vì phải có thời gian xây dựng, nghiên cứu kỹ. Còn trong tương lai chắc chắn sẽ phải thu, không chỉ vì ngân sách khó khăn mà các nước quanh khu vực cũng đánh thuế này từ nhiều năm nay rồi.

Cũng liên quan đến vấn đề đánh thuế nhà thứ 2, trao đổi với Báo Đấu thầu, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, Việt Nam sẽ cần khoảng thời gian từ 1 - 3 năm để hoàn thiện tất cả các vấn đề như quy định về quản lý đất đai, nhà ở trước khi tính tới vấn đề đánh thuế sở hữu căn nhà thứ hai trở đi.

Lý giải rõ hơn về điều này, ông Hiếu thông tin, việc sở hữu đất đai tại Việt Nam rất phức tạp, trải qua rất nhiều thời kỳ. Trong khi đó, thị trường bất động sản cũng chưa vận hành theo đúng quy luật thị trường nên nó cần có sự cải tổ thì việc đánh thuế mới được thực hiện công bằng.

“Chẳng hạn như người ta có thể sử dụng tên các thành viên trong gia đình hay người khác để sở hữu bất động sản nhằm tránh thuế. Nếu đánh thuế giá trị căn nhà thì cơ sở nào để có thể đánh thuế? Ai là người thẩm định, hay dựa trên căn cứ thẩm định nào?”, ông Hiếu bày tỏ băn khoăn.

Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu cũng bày tỏ lo ngại nếu quy định không chặt chẽ việc áp thuế nhà thứ 2 trở lên sẽ gây ra những bất công giữa người sở hữu ít nhà nhưng có diện tích lớn với người có nhiều nhà nhưng có diện tích nhỏ hẹp.

“Nếu tài sản trên đất được sử dụng để kinh doanh và tạo ra thu nhập thì việc đánh thuế tài sản đó là hợp lý. Nhưng nếu tài sản đó chỉ nằm im, không được sử dụng kinh doanh, không có thu nhập thì chúng chỉ nên đánh thuế đất thôi, không nên đánh thuế tài sản. Thuế đất đai thì quốc gia nào cũng áp dụng việc đóng thuế cả. Còn tài sản trên đất đai như nhà thì không phải nước nào cũng áp dụng”, ông Hiếu phân tích thêm. 

Đăng tải trên báo Hải Quan, theo kinh nghiệm của các nước trên thế giới, thuế tài sản là loại thuế được ra đời rất sớm trong lịch sử, xuất phát từ thuế đất và đối tượng chịu thuế ngày càng được mở rộng khi nền kinh tế- xã hội ngày càng phát triển, xuất hiện nhiều loại tài sản khác nhau.

Nguồn thu từ thuế tài sản, đặc biệt là thu từ thuế sử dụng đất là nguồn thu chủ yếu của NSNN, cụ thể nguồn thu từ thuế tài sản chiếm khoảng 2% tại các quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế OECD (trong đó Canada là 4%, Mỹ cao nhất là 3% và thấp nhất là 1%); khoảng 0,6% tại các nước đang phát triển và khoảng 0,68% tại các quốc gia đang chuyển đổi. Ngoài ra, thuế tài sản được các nước đánh giá là loại thuế trực thu có khả năng động viên tương đối sát với khả năng đóng góp thực tế của người chịu thuế vì thuế đánh vào những tài sản cụ thể, nhất là nhà và đất.

Theo Bộ Tài chính, xu hướng cải cách thuế tài sản tại một số quốc gia như Canada, Úc, Malaysia,... thời gian gần đây cho thấy các nước có xu hướng cải cách nguồn thu theo hướng đánh thuế đối với tài sản có giá trị lớn, mở rộng đối tượng thu thuế tài sản.

• Một công ty con của tập đoàn FLC bị “tố” làm ăn không đoàng hoàng
• Săn đất trung tâm, cuộc chiến của “nhà giàu"
• Môi giới bất động sản có còn ngại "tháng cô hồn"?

PV (t/h)