Thời đại công nghệ ngày càng phát triển vì vậy số lượng người tìm mua sách đọc trở nên ít hơn những người ngồi lướt web và đọc sách trên mạng. Thậm chí nhiều bạn trẻ còn đánh lại những cuốn sách hay và chia sẻ trên mạng cho cư dân mạng cùng đọc. Tuy nhiên ít trong số họ biết rằng họ đang vô tình vi phạm bản quyền.

Mới đây, buổi giao lưu có chủ đề Câu chuyện bản quyền trong xuất bản đã được tổ chức tại Đường sách TP HCM vào sáng ngày 23/4 vừa qua. Buổi giao lưu đã thu hút nhiều sự quan tâm của các bạn trẻ cũng như các tác giả, các dịch giả và người làm sách.

Một vấn đề được bàn luận kỹ trong buổi giao lưu trên đó là việc chia sẻ sách lên mạng có vi phạm bản quyền hay không?

Thực trạng hiện nay đó là nhiều bạn trẻ yêu thích công việc dịch thuật đã chia sẻ và giới thiệu các đoạn dịch không bản quyền của mình lên các blog cá nhân hoặc các trang mạng xã hội. Thậm chí một số bạn trẻ còn biên tập lại các chương sách nước ngoài từ các bản dịch thô qua phần mềm và đăng tải lên mạng xã hội bất chấp việc các đơn vị sách trong nước đã mua bản quyền và xuất bản các cuốn sách trên. Bên cạnh đó, một số dịch giả trẻ sau khi nhận dịch sách cho các đơn vị xuất bản đã tự ý bán những bản dịch này cho các công ty phát hành sách điện tử hay chia sẻ lên trang cá nhân. Tất cả những việc làm trên đều là vi phạm bản quyền xuất bản bởi những người này không có quyền sở hữu và quyền kinh doanh các tác phẩm đó.

Một bản trẻ cũng nêu thắc mắc rằng: “Tôi không hiểu tại sao chia sẻ sách lên mạng là vi phạm bản quyền? Mục đích làm sách không phải là để chia sẻ tri thức hay sao? Vậy việc chia sẻ sách là chia sẻ tri thức thì có gì sai? Tôi thấy chuyện này là bình thường. Chúng tôi chia sẻ có vì kinh doanh đâu”.

Trả lời câu hỏi này, Phó tổng thư ký Hội Truyền thông điện tử HCM, Trưởng văn phòng luật sư Phan Law, luật sư Phan Vũ Tuấn cho biết rằng việc chia sẻ một cuốn sách trên mạng không chỉ khiến đơn vị xuất bản thuất thu một cuốn sách mà có thể dẫn tới thất thu hàng ngàn, hàng triệu cuốn sách dựa theo lượt chia sẻ, hoặc được lưu lại, phát tán bằng các hình thức khác. Lúc đó, đơn vị xuất bản bị xâm phạm hoàn toàn có thể khởi kiện và yêu cầu đền bù những thiệt hại trên.

Một đơn vị xuất bản cũng bức xúc cho biết hiện tại xảy ra rất nhiều những trường hợp vi phạm bản quyền sách nhưng vì nể tác giả và muốn giữ tác giả mà các đơn vị này chịu thiệt, không mang tác giả ra truy cứu.

• Hiệu lực quốc tế của bảo hộ quyền tác giả
• Sao chép chỉnh sửa bài viết mà không được sự đồng ý của tác giả có bị xử phạt không?
• Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ trong bối cảnh hội nhập và xây dựng nền kinh tế tri thức

PV