Tiếp theo chương trình làm việc tại Kỳ họp thứ 4 Quốc hội Khóa XIV, sáng nay 30/10 Quốc hội họp góp ý về về việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016.

Theo Báo cáo tóm tắt kết quả giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016 trong giai đoạn 2011-2016, Chính phủ và các bộ, ngành địa phương đã có nhiều nỗ lực, đạt nhiều kết quả quan trọng trong thực hiện cải cách bộ máy hành chính nhà nước. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật tiếp tục được hoàn thiện, thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng về lĩnh vực này....

Nêu bật những kết quả đã đạt được, báo cáo cũng chỉ ra những tồn tại, bất cập cần điều chỉnh trong cải cách bộ máy nhà nước như: Nhiều quy định vẫn còn chồng chéo, thiếu thống nhất, một số văn bản chất lượng chưa cao,...

Trong báo cáo nêu rõ có 11 địa phương sử dụng vượt 7.951 biên chế so với số biên chế công chức được Bộ Nội vụ giao. Ngoài ra, tính đến 30/11/2016, các Bộ, ngành, địa phương ký lao động hợp đồng theo Nghị định số 68/2000/NĐ-CP ngày 17/11/2000 của Chính phủ về thực hiện chế độ hợp đồng một số loại công việc trong cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp là 19.900 người (18 Bộ, ngành 10.218 người; 46 địa phương 9.682 người).

Từ năm 2014 đến nay, biên chế tại các Hội có tính chất đặc thù hoạt động trong phạm vi cả nước ở Trung ương được giữ ổn định là: 686 biên chế.

Về cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố, tính đến tháng 12/2016, số cán bộ, công chức cấp xã và số lượng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố hưởng lương từ ngân sách nhà nước là 1.272.807 người.

Trong đó, cán bộ, công chức cấp xã 234.227 người; người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã 200.923 người; người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố 837.657 người.

Về quỹ lương và phụ cấp, tổng quỹ lương của cán bộ, công chức cấp xã và thực hiện khoán quỹ phụ cấp đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố (đã bao gồm BHXH và tính theo mức lương cơ sở 1.210.000 đồng/tháng) là 32.404,788 tỷ đồng/năm.

Về số lượng người làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập, báo cáo cho biết, tổng số người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập của Bộ, ngành, địa phương được giao năm 2016 là 2.093.313 người (tăng so với năm 2011 là 121.736 người). Trong đó, ở Trung ương là 201.901 người; địa phương là 1.891.412 người.

Số viên chức có mặt tại thời điểm 31/12/2016 là 2.102.477 người. Trong đó ở Trung ương là 226.344 người; địa phương là 1.876.133 người.

Hiện nay, các Bộ, ngành, địa phương còn tự hợp đồng làm chuyên môn nghiệp vụ, cụ thể tính đến 30/11/2016 tổng hợp từ 64 bộ, ngành, địa phương có 144.914 người (18 Bộ, ngành: 21.436 người; 46 địa phương: 123.478 người).

Đồng ý với báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội, Đại biểu Phùng Đức Tiến (đoàn Hà Nam) cho rằng muốn giảm biên chế, thúc đẩy hiệu quả hoạt động hành chính phải tổ chức Chính phủ điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động thủ tục hành chính. Hiện Việt Nam có 50 triệu người dùng internet, đây là điều kiện thuận lợi để xây dựng Chính phủ điện tử góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan nhà nước, giảm tham nhũng, quan liêu trong bộ máy hành chính hiện nay.

Đại biểu Phùng Đức Tiến cho rằng, cả nước hiện có khoảng hơn 8 triệu công chức, viên chức người hưởng lương ngân sách chiếm 8,3% dân số, điều này khiến quỹ lương tăng nhưng hiệu quả công việc chưa cao. Theo số liệu Chính phủ tinh giảm 2007-2011 giảm 2,8%, 2011-2016 tăng biên chế 4,8%, tăng gần 1%/năm. Như vậy số lượng biên chế tăng nhanh hơn giảm.

Ngoài việc phải tinh giảm biên chế, Đại biểu Phùng Đức Tiến cho rằng cần phải tăng chế độ cho bộ phận bộ máy không chuyên trách làm việc ở thôn, xóm, tổ dân phố bởi đối tượng này đang hưởng hỗ trợ thấp trung bình dưới 1 triệu đồng/ tháng. 

Chung quan điểm, Đại biểu Lê Anh Tuấn (đoàn Hà Tĩnh) cho rằng cần phải sắp xếp ban chỉ đạo các Bộ, ngành, tránh chồng chéo. Mỗi việc chỉ 1 cơ quan chịu trách nhiệm chính. Đồng thời nghiên cứu giảm đơn vị đầu mối của Chính phủ.

Theo Đại biểu Lê Anh Tuấn cần xem lại bộ máy hành chính không nhất thiết cơ quan cấp trên thế nào, cấp dưới phải như vậy, không nhất thiết bộ máy địa phương nào cũng phải giống nhau. Tinh giản biên chế cần gắn với đặc điểm các đơn vị, phụ thuộc vào tình hình thực tế mỗi địa phương.

Đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) nhận xét hoạt động trong các cơ quan hành chính tại địa phương đang diễn ra phức tạp đùn đẩy trách nhiệm, đẩy trách nhiệm lên cơ quan cấp trên. Hiện tượng này xảy ra do chưa gắn trách nhiệm ở địa phương.

Trong khi đó Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương – Quảng Bình nhận định chính biên chế phình to tạo ra lớp cán bộ tối xách ô đi tối xách ô về. Điển hình như y tế học đường tại nhiều trường ở khu vực trung tâm thành phố, thị xã trường đặt ở gần bệnh viện, trạm xá nên gần như đội ngũ này không phát huy vai trò trong khi trường cần tăng thêm biên chế cho giáo viên.

Đại biểu Phương cũng lưu ý hiện tượng nhiều nơi tăng biên chế để con em mình vào làm việc dẫn đến chạy biên chế, chạy việc.