Cuộc sống hiện đại vận động không ngừng. Và vì thế, những đột phá mới trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là khoa học và y tế, thường là điều duy nhất chúng ta tin tưởng. Suy nghĩ phổ biến “Mới hơn luôn Tốt hơn” khiến các phương pháp điều trị cổ truyền thường bị xem nhẹ, cho đến khi chính khoa học hiện đại khẳng định giá trị to lớn của chúng.

Có nhiều trường hợp, việc dựa trên phương thức điều trị cổ xưa như là 1 nguồn quan trọng và kiểm chứng nó bằng khoa học hiện đại đem lại thành tựu không ngờ. Trung Quốc là 1 trong những quốc gia đầu tiên tiếp cận hướng đi này, khi việc phát triển phương thức giảm đau cổ truyền từ cây Diên Hồ Sách, trên nền tảng khoa học hiện đại, đang giúp họ tiếp cận thị trường dược phẩm cực lớn.

Đấy chính là mục tiêu số 1 trong Dự án nghiên cứu kết hợp giữa Viện Vật lý Hóa học Đại Liên Trung Quốc và Đại học California. Trong vòng 5 năm qua, 500 hợp chất khác nhau đã được thử nghiệm để giảm đau, như là một phần của dự án 'thảo dược' nhằm mục đích liệt kê tất cả các thành phần hóa học trong thực vật có đặc tính chữa bệnh.

Năm 2017, một phần kết quả của dự án nghiên cứu trên đã được công bố trên tạp chí Current Biology và nó cung cấp bằng chứng hỗ trợ hiệu quả cho việc giảm đau của phương thuốc thảo dược cổ đại Trung Quốc.

Kết quả này chứng minh rằng, thay vì tập trung vào việc nghiên cứu tìm ra các loại thuốc tổng hợp mới, thì việc dựa trên những phương pháp cổ xưa đồng thời phát triển chúng dưới sự hỗ trợ của khoa học hiện đại, còn hứa hẹn đem lại hiệu quả to lớn hơn.

Từ hơn 7.000 năm trước, các chất chiết xuất từ các sản phẩm tự nhiên, chủ yếu là thực vật, đã được các thày thuốc Trung Quốc sử dụng như thuốc giảm đau. Trong đó nổi bật nhất là những sản phẩm có nguồn gốc từ cây Diên Hồ Sách (Tên khoa học: Corydalis yanhusuo), một thảo dược thuộc Họ Anh Túc có ở Siberia, các vùng phía Bắc Trung Quốc và Nhật Bản.

Đặc tính của loại thảo dược này được xác nhận là có hiệu quả đối với nhiều loại đau khác nhau. Các dược phẩm chiết xuất từ lá, thân, hoa và rễ cây Diên Hồ Sách, theo nhiều ghi chép cổ từ thời Hiên Viên Hoàng Đế, đã được sử dụng làm thuốc giảm đau trong hầu như tất cả các triều đại Trung Quốc.

Trái ngược với thuốc phiện, thuốc giảm đau có nguồn gốc Diên Hồ Sách ngoài công năng chính là giúp giảm đau cấp tính, giảm viêm và đau thần kinh, thậm chí còn có tác dụng với những cơn đau mãn tính và quan trọng hơn cả, nó không gây nghiện.

Dược phẩm chiết xuất từ rễ cây Diên Hồ Sách được thử nghiệm hiệu quả cho chứng “đau thần kinh gây ra tổn thương não”, mà hiện nay không có phương pháp điều trị thích hợp.

Rễ cây Diên Hồ Sách được nghiền trong giấm sẽ tạo ra một dạng hợp chất có tên khoa học là dehydrocorybulbine (DHCB). Cơ chế hoạt động của DHCB khi đi vào cơ thể người này tương tự như morphine. Nhưng sự khác biệt là DHCB không hoạt động thông qua thụ thể morphine trong cơ thể con người, thay vào đó nó chỉ tác động lên các thụ thể liên kết dopamine (truyền dẫn thần kinh)

 "Ngày nay ngành công nghiệp dược phẩm vẫn nỗ lực tìm kiếm các loại thuốc mới. Tuy nhiên, trong nhiều thế kỷ, người ta đã sử dụng các biện pháp thảo dược cổ truyền để giải quyết hiệu quả các vấn đề về sức khỏe, bao gồm cả việc giảm đau từ cây Diên Hồ Sách", chuyên gia nghiên cứu thần kinh Oliver Civelli cho biết.

Lời giải thích về hiệu quả của Diên Hồ Sách bằng y học cổ truyền Trung Quốc là dược phẩm có nguồn gốc từ loại thảo dược này, khi được sử dụng sẽ giúp tăng cường “Qi” lưu thông trong cơ thể con người.

“Qi – Khí” là một trong những khái niệm quan trọng và sâu sắc nhất trong hệ thống y tế Trung Quốc. Theo nghĩa đen, “Qi” là hơi thở, là năng lượng của sự sống. Người Trung Quốc tin rằng Khí lấp đầy vũ trụ và mọi vật đều có nguồn gốc từ Khí. Các quan niệm triết học của “Qi” xuất hiện trong các ghi chép sơ khai của triết học Trung Quốc từ thế kỉ 5 TCN và trong Kinh Vệ Đà của Ấn Độ cổ đại (khoảng 1500-1000 TCN).

Các khái niệm tương tự “Qi” có thể được tìm thấy trong nhiều nền văn hóa cổ đại. Ví dụ như “Prana” trong tôn giáo Hindu, “mana” trong văn hóa Hawaii, “lüng” trong Phật giáo Tây Tạng, “ruah” trong văn hóa Do Thái, “energy” trong triết học phương Tây.

Tác dụng của các dược phẩm chế từ cây Diên Hồ Sách

Diên Hồ Sách đuổi trừ được phong, trị khí, làm ấm được lưng và chân, khỏi chứng đau bụng và đau lưng, phá được bỉ tích như nổi hòn nổi cục trong bụng, huyết ứ (Chư Gia Bản Thảo).

Diên Hồ Sách có thể giải được huyết trệ trong khí hoặc khí trệ trong huyết, vì vậy chuyên trị được chứng bệnh đau nhức toàn thân, thông lợi tiểu tiện (Bản Thảo Cương Mục).

Diên Hồ Sách vị cay khí ấm, không độc. Khí ấm thì có thể giúp tất cả các cơ quan được điều hòa. Vị cay có thể nhuận mà tẩu tán được, khi tẩu tán thì huyết lưu lợi. Khi khí đã lưu hành huyết đã trơn tru thì có thể phá được những ứ đọng của các chứng bệnh sản hậu (Bản Thảo Kinh Sơ).

Diên Hồ Sách trị được khí trệ ở trong huyết, huyết trệ ở trong khí. Cho nên hễ những chứng kinh nguyệt không đều, đau tim bụng đột ngột, đau căng bụng dưới, thai không xuống, nổi cục đau đớn, tổn thương do chấn thương, dùng vị này có thể thông đạt được (Bản Thảo Cầu Chân).

Diên Hồ Sách có tác dụng hoạt huyết lợi khí, giúp giảm đau hữu hiệu. Hễ khí huyết ngưng trệ, đau nhức ngực bụng thì nó là thuốc chủ yếu. Tính ấm vị cay cho nên dùng trong chứng hàn uất (Trung Dược Học).

Diên Hồ Sách có tác dụng hoạt huyết, hành khí, tác dụng chỉ thống mạnh, đi vào phần huyết và phần khí, vì vậy khí huyết ngưng trệ gây nên đau nhức vùng bụng, ngực đều có thể dùng vị này (Thực Dụng Trung Y Học).

TẦM HOAN