Trong đợt tấn công bất ngờ mới nhất gần đây, hơn 10 máy bay không người lái có vũ trang đã đột nhiên xuất hiện tấn công vào căn cứ không quân Hmeimim rộng lớn của Nga ở tây bắc Latakia, căn cứ chính cho các hoạt động quân sự của Nga ở Syria và một căn cứ hải quân của Nga ở vùng Tartus gần đó.

Nga cho biết đã bắn hạ 7 trong số 13 máy bay không người lái và sử dụng các biện pháp đối phó điện tử để vô hiệu hóa 6 chiếc còn lại. Moscow khẳng định cuộc tấn công không gây hậu quả nghiêm trọng.

Theo Gulf News, cuộc tấn công của một loại máy bay không người lái trên nhằm vào các căn cứ của Nga ở Syria diễn ra chưa đầy một tuần sau khi 2 binh sĩ Nga thiệt mạng khi căn cứ Hmeymim bị nã đạn cối. Vụ tấn công đó dường như cũng gây một số thiệt hại về tài sản quân sự Nga.

Bộ Quốc phòng Nga phủ nhận tin tức trên tờ Kommersant rằng 7 máy bay chiến đấu Nga đã bị hỏng do vụ tấn công, bao gồm 2 máy bay chiến đấu Su-35 và 4 máy bay Su-24.

Trước đó truyền thông Nga cũng đăng tải về hai vụ tấn công nhỏ hơn bằng máy bay không người lái nhằm vào các tiền đồn Nga ở tỉnh Homs và Latakia, cũng như một cuộc tấn công khác nhằm vào căn cứ Hmeimim. Tất cả những vụ tấn công trên đều diễn ra chỉ trong vòng 2 tuần qua.

Theo Gulf News, điều đáng nói là căn cứ Hmeimim nằm sâu trong vùng lãnh thổ do chính phủ Syria kiểm soát và trước đó gần như không bao giờ bị tấn công.

Bà Jennifer Cafarella, một chuyên gia thuộc Viện Nghiên cứu Chiến tranh ở Washington, cho biết các cuộc tấn công mới đây đã gây nghi ngờ về tính bền vững của các lợi ích của Nga tại Syria. Chúng chứng tỏ rằng bất cứ ai đứng sau các vụ tấn công trên đều có thể xâm nhập vào các khu vực do chính phủ Syria kiểm soát và gây thiệt hại cho các lực lượng Nga.

Bà nhận định: "Những thành công mà chính phủ Syria đạt được không chắc chắn và có nguy cơ cao chỉ là tạm thời”.

Điểm mặt những “nghi phạm” tấn công Nga ở Syria

Câu hỏi lớn nhất là ai đứng đằng sau những vụ tấn công đó? Điều khiến các vụ tấn công đó đặc biệt bất thường là không ai đứng ra chịu trách nhiệm, gây ra những đồn đoán trên khắp các phương tiện truyền thông của Nga và Syria.

Hôm 9/1, Bộ Quốc phòng Nga ám chỉ Mỹ đã hỗ trợ cho các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và rằng cuộc tấn công đòi hỏi mức độ chuyên môn cao và không có bất kì nhóm vũ trang nào ở Syria có được khả năng đó.

Ngoài ra, trên trang Facebook, Bộ Quốc phòng Nga cũng khẳng định máy bay do thám Poseidon của Mỹ đã xuất hiện ở gần đó trong suốt 4 tiếng đồng hồ diễn ra vụ tấn công bằng máy bay không người lái.

Đáp lại, Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Eric Pahon khẳng định đó là một cáo buộc sai hoàn toàn.

Đến ngày 10/1, phía Moscow lại cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng sau các vụ tấn công, rằng các vụ tấn công đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn ở miền bắc Syria. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Nga và Iran đang gây nguy hiểm cho toàn bộ quá trình hòa bình bằng cách tung ra một cuộc tấn công nhằm kiểm soát căn cứ không quân đang do phe đối lập kiểm soát trong khu vực đó.

Theo Bộ Quốc phòng Nga, các máy bay không người lái tấn công căn cứ Hmeimim và Tartous ở tây bắc Syria xuất phát từ làng Muwazarra do phe đối lập kiểm soát ở tỉnh Idlib. Tuy nhiên, cáo buộc này bị cho là thiếu thuyết phục bởi các nhóm đối lập thường khoe khoang về các hoạt động của mình nhưng lần này lại im lặng.

Thủ phạm đáng ngờ nhất hiện được cho là một nhóm đối lập trong Alawite – một cộng đồng ủng hộ Tổng thống Syria Bashar al-Assad, để thể hiện sự bất đồng với chính quyền được Nga hậu thuẫn.

Ngay sau khi các vụ tấn công xảy ra, một nhóm có tên Phong trào Alawite Tự do đã đăng thông điệp gửi tới những người Alawite ủng hộ Damascus rằng các vụ tấn công chứng tỏ quyền lực của Tổng thống Syria Basha al-Assad không vững chắc. Dù vậy nhóm này cũng không tuyên bố đã thực hiện vụ tấn công.

Hơn nữa, có thông tin cho rằng nhóm này không hề có thật mà chỉ được các cơ quan tình báo nước ngoài dựng lên để tạo ấn tượng rằng đang có sự chia rẽ sâu sắc trong cộng đồng người Alawite.

Trong khi đó, các trang tin đối lập Syria cho rằng một nhóm phiến quân do Iran hậu thuẫn đang ở các khu vực đồi núi do chính phủ kiểm soát gần đó đã thực hiện các vụ tấn công. Giả thuyết được đưa ra là Iran muốn ngăn chặn những nỗ lực của Nga trong việc xây dựng một giải pháp hòa bình cho Syria bởi điều đó sẽ làm suy yếu lợi ích của Iran.