James Allison – Nobel Y học 2018

Nhà miễn dịch học James P. Allison, 70 tuổi, người Mỹ, nghiên cứu về một loại protein (CTLA-4) có chức năng như một cái "phanh" ức chế hệ miễn dịch. Ông nhận ra tiềm năng của việc thả "phanh" protein này và kích thích khả năng của các tế bào miễn dịch T trong việc chống lại khối u.

Ông Allison là giám đốc hội đồng cố vấn khoa học của Viện Nghiên cứu Ung thư (CRI). Trước khi nhận giải Nobel Y học 2018, ông dành nhiều năm nghiên cứu về cơ chế phát triển và kích hoạt tế bào T. Ông cũng là nhà khoa học đầu tiên tìm ra cách tách chuỗi protein phức tạp của kháng nguyên thụ thể tế bào T.

Tasuku Honjo – Nobel Y học 2018

Nhà miễn dịch học Tasuku Honjo, 76 tuổi, người Nhật Bản phát hiện ra một loại protein (PD-1) trong tế bào miễn dịch cũng có khả năng ức chế, nhưng với cơ chế hoạt động khác loại protein trên. Các liệu pháp dựa trên phát hiện này được chứng minh là rất hiệu quả trong việc điều trị ung thư.

Gerard Mourou - Nobel Vật lý 2018

Gerard Mourou - nhà khoa học người Pháp nhưng cũng mang quốc tịch Mỹ, đoạt giải Nobel Vật lý 2018 với công trình về laser cường độ cao. Nghiên cứu này tạo tiền đề cho các công cụ chính xác sử dụng trong phẫu thuật mắt và trong công nghiệp.

Donna Stricklan - Nobel Vật lý 2018

Bà Donna Strickland là người phụ nữ thứ 3 trong lịch sử giành giải Nobel Vật lý (về phát triển xung laser ngắn nhất và mạnh nhất từ trước đến nay - hợp tác cùng nhà vật lý 74 tuổi người Pháp Gérard Mourou) kể từ khi các giải Nobel được sáng lập năm 1901, sau Marie Curie được vinh danh năm 1903 và Maria Goeppoert -Mayer vào năm 1963.

Theo đó, nhà khoa học 59 tuổi cũng là người phụ nữ Canada đầu tiên đoạt giải Nobel trong lĩnh vực này. Thủ tướng Justin Trudeau đã ca ngợi thành tựu của bà cùng các đồng nghiệp "là nguồn cảm hứng cho nữ giới ước mơ không giới hạn và theo đuổi nghề nghiệp theo sự lựa chọn của bản thân".

Arthur Ashkin - Nobel Vật lý 2018

Arthur Ashkin, nhà vật lý học người Mỹ, được trao một nửa giải thưởng nhờ phát minh nhíp quang học, một công cụ cho phép dùng ánh sáng điều khiển những hạt nhỏ. Nhíp quang học của Ashkin giữ chặt các hạt, nguyên tử và phân tử bằng các tia laser. Thiết bị có thể kiểm tra và điều khiển virus, vi khuẩn và tế bào sống khác mà không gây thương tổn, tạo cơ hội quan sát và kiểm soát các tổ chức sống siêu vi trong cơ thể người và động vật.

George P. Smith - Nobel Hóa học 2018

Nhà khoa học George P. Smith thuộc Đại học Missouri (Mỹ) nghe điện thoại sau khi hay tin ông nằm trong nhóm 3 người đoạt giải Nobel Hóa học 2018. Ông nghiên cứu về việc tạo ra protein mới từ các vi khuẩn nhiễm virus.

Gregory Winter - Nobel Hóa học 2018

Hai nhà khoa học Gregory P. Winter và George P. Smith, mỗi người giành một phần tư giải thưởng cho công trình nghiên cứu kỹ thuật hiển thị trên thể thực khuẩn, giúp tạo ra các loại protein mới. Phương pháp này sẽ giúp tạo ra các loại thuốc và liệu pháp chữa bệnh mới để điều trị các bệnh về miễn dịch và ung thư.

Frances Arnold - Nobel Hóa học 2018

Chân dung nhà khoa học Frances Arnold (Viện Công nghệ California, Mỹ). Bà là phụ nữ thứ 5 đoạt giải Nobel Hóa học. Bà nghiên cứu về enzyme, tạo cơ sở khoa học cho việc phát triển các loại chất hóa học công nghiệp và các loại dược phẩm.

Denis Mukwege - Nobel Hòa bình 2018

Bác sĩ Denis Mukwege đã dành phần lớn cuộc đời trưởng thành của ông để giúp đỡ các nạn nhân của tình trạng bạo lực tình dục tại Cộng hòa Dân chủ Congo. Ông và đội ngũ của mình đã chữa trị cho hàng nghìn bệnh nhân là nạn nhân trong các vụ bạo hành.

Vị bác sĩ được biết đến với biệt danh "Bác sĩ Phép màu" đã nhiều lần lên án việc một người không bị trừng phạt vì hiếp dâm tập thể và chỉ trích chính phủ Congo và nhiều nước vì không nỗ lực đủ để chấm dứt việc sử dụng bạo lực tình dục nhằm vào phụ nữ như chiến lược và vũ khí chiến tranh.

Bác sĩ Mukwege đã được dự đoán đoạt giải Nobel Hòa bình trong suốt nhiều năm và cũng đã nằm trong danh sách cuối cùng khoảng 10 năm. 

Nadia Murad - Nobel Hòa bình 2018

Cô Nadia Murad, 25 tuổi, là nhân chứng kể lại những vụ lạm dụng xảy ra với bà và những người khác. Cô đã cho thấy lòng dũng cảm phi thường trong việc kể lại những gì mình đã hứng chịu cũng như lên tiếng thay những nạn nhân khác.

Murad là một trong khoảng 3.000 phụ nữ và bé gái người Yazidi trở thành nạn nhân của những vụ hiếp dâm và những hình thức lạm dụng khác mà phiến quân của Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) gây ra. Những vụ lạm dụng này diễn ra có hệ thống và là một phần trong một chiến lược quân sự. Chúng được xem như là vũ khí trong cuộc chiến chống lại người Yazidi và những nhóm thiểu số tôn giáo khác.

William Nordhaus - Nobel Kinh tế 2018

Chân dung nhà kinh tế học Mỹ William Nordhaus – người đoạt giải Nobel Kinh tế 2018 nhờ vào công trình nghiên cứu về "tích hợp thay đổi khí hậu vào phân tích kinh tế vĩ mô dài hạn".

Paul Romer - Nobel Kinh tế 2018

Ông Paul Romer được đánh giá cao bởi những nghiên cứu góp phần đặt nền tảng cho lý thuyết tăng trưởng nội sinh. Lý thuyết này đã dẫn đến hàng loạt nghiên cứu mới về các quy định và chính sách nhằm khuyến khích những ý tưởng mới và thịnh vượng dài hạn.

• Nobel Hóa học 2018 vinh danh 3 nhà khoa học đến từ Mỹ và Anh

• Chủ nhân của giải Nobel Hòa bình 2018 là ai?

• Người phụ nữ đầu tiên được trao giải Nobel Vật lý trong 55 năm qua là ai?

Thanh Tú